Australian Cattle Dog – ACD

O rasie

ACD to inaczej Australijski Pies Pasterski, Australijski Pies Zaganiający, Australijski Pies do Bydła, Blue Heeler, Red Heeler, Queensland Heeler, Queensland Blue Heeler, a gdy rasa powstawała nazywany był po prostu Australian Heeler.

Klasyfikacja FCI: Grupy Psów Pasterskich Zaganiających (Herding Grup) - I Grupa FCI, sekcja 2

Charakter i aktywność rasy

Co prawda ACD to średniej wielkości pies, ale posiadanie go trzeba dogłębnie przemyśleć ze względu na jego charakter. Psy te mają charakter nie dający się określić w jednoznaczny sposób. Z pewnością są psami predysponowanymi do sportu i pracy, jak coś robią to robią to na 100%, aczkolwiek potrafią okiełznać właściciela, jeśli ten nie jest w swoim postępowaniu konsekwentny. ACD potrzebuje świadomego przewodnika – partnera, który jasno artykułuje zasady funkcjonowania. Są to psy twarde i nieustępliwe, uparte, zawadiackie, a nawet bezczelne. Jednocześnie są przymilne, oddane, sprytne, radosne i pełne wigoru. Zdecydowanie nie jest to pies dla ludzi preferujących kanapowy tryb życia, potrzebują zadań i pracy, inaczej z pewnością zamienią życie swego właściciela w istne piekiełko. Praca z acd’ogiem jest przyjemna, gdyż pies jest ponad przeciętnie inteligentny, a do tego dość łatwo motywuje się jedzeniem i zabawę. Jednakże laicy powinni raczej zainteresować się mniej „skomplikowaną” rasą.

Psy też świetnie odnajdują się w agility, frisbee, flyball, posłuszeństwie (Obedience), obronie (IPO), tropieniu, pasterstwie, tańcu z psem. Lubią długie spacery, są świetnymi towarzyszami konnych wycieczek. Również cenią sobie pływanie w wszelakich akwenach wodnych.

Dla jednych są to psy o nietuzinkowej urodzie – umaszczeniu szarym lub rudym, a dla innych wyglądają jak pospolite kundle. Na pewno jednak wygląd zewnętrzny niepozornego psiaka nie powinien nikogo zwieść i obligatoryjne jest dowiedzenie się więcej o ich charakterze, zanim uznamy, że chcemy właśnie takiego kompana przy boku.

Zdrowie

Istnieje kilka chorób, które mogą się pojawić u ADC, niemniej jednak są to psy zazwyczaj cieszące się dobrym zdrowiem. Najdłużej żyjący (udokumentowany) pies świata to właśnie ACD – żył 29 lat!!! Ryzyko wystąpienia choroby można zminimalizować lub wyeliminować całkowicie, badając psy przeznaczone do hodowli. Badania te nie są obowiązkowe, jednak każdy odpowiedzialny hodowca je wykonuje, mając na uwadze dobro swoich zwierząt i ich potomstwa. Warto zwrócić uwagę z jakiego miejsca pochodzi ACD i jakie badania mieli jego przodkowie.

Testy genetyczne są wykonywane w przypadku chorób:

PRA – postępujący zanik siatkówki. Dziedziczenie - autosomalne recesywne, co oznacza, że choroba ujawnia się u osobników homozygotycznych, posiadających dwa allele genu odpowiedzialnego za chorobę.
A –osobnik zdrowy, wolny od genu odpowiedzialnego za PRA (homozygotyczny)
B – osobnik zdrowy, ale nosiciel genu odpowiedzialnego za PRA (heterozygotyczny)
C - chory nosiciel (homozygotyczny) - posiada dwa allele genu odpowiedzialnego za PRA

PLL – pierwotne zwichnięcie soczewki . Dziedziczenie podobne jak w przypadku PRA

BAER test – badanie słuchu u psów. U ACD może wystąpić jednostronna lub obustronna głuchota. Badanie można wykonywać u szczeniąt od 6 tygodnia życia.

Badanie RTG

Dysplazja biodrowa i łokciowa ( HD i ED ) Dysplazja jest uwarunkowana genetycznie, jednak należy pamiętać, że bardzo duży wpływ na jej wystąpienie ma przekarmianie psa prowadzące do otłuszczenia, zwłaszcza w okresie szczenięcym oraz zbyt duża ilość ruchu ( zmuszanie psa do wysiłku niedostosowanego do wieku). Rozwój kośćca u ras średnich, do jakich zalicza się ACD, kończy się około 9 miesiąca życia. Do tego czasu należy bardzo rozsądnie dobierać ilość i rodzaj ćwiczeń fizycznych.

Dysplazja biodrowa HD ( hip dysplasia )
A – stawy prawidłowe
B – stawy prawie normalne
C – lekka dysplazja
D – wyraźna dysplazja
E – ciężka dysplazja

Dysplazja łokciowa ED ( elbow dysplasia )
0/0 - stawy wolne od dysplazji
1/1 - lekka dysplazja
2/2 – średnia dysplazja
3/3 – ciężka dysplazja

Wzorzec FCI: Nr 287

Kraj pochodzenia: Australia
Data publikacji obowiązującego wzorca: 15.09.1989

Użytkowanie: Jak wskazuje nazwa, głównym zadaniem tego psa, w którym jest bezkonkurencyjny, jest pilnowanie i przepędzanie bydła, tak na pastwisku, jak i w zagrodach. ACD jest żywy, nadzwyczaj inteligentny, czujny, odważny i godny zaufania. Cechy te, połączone z wielką chęcią do pracy, czynią z niego psa idealnego.
Próby pracy nie wymagane.

WYGLĄD OGÓLNY:
Mocny, zwarty, harmonijnie zbudowany pies roboczy, zdolny i chętny do wykonania wszelkich zadań, nawet najbardziej wymagających. Połączenie masy, siły, harmonii budowy i atletycznej, roboczej kondycji daje wrażenie wielkiej sprawności i wytrzymałości. Jakakolwiek ociężałość lub lekkość budowy są poważnymi wadami.

ZACHOWANIE - TEMPERAMENT: ACD, odznaczający się oddaniem i silnym instynktem obrony, jest samodzielnym obrońcą swego pana, jego stada i posiadłości. Z natury podejrzliwy wobec obcych, musi być jednak opanowany, zwłaszcza na ringu wystawowym. Jakiekolwiek wady temperamentu i budowy, upośledzające jego sprawność w pracy, muszą być uważane za poważne wady.

GŁOWA:
Masywna, proporcjonalna do wielkości psa i jego budowy. Mózgoczaszka: Czaszka: szeroka, nieznacznie zaokrąglona pomiędzy uszami. Stop: czaszka z przodu spłaszczona, przechodzi w nieznaczny, ale wyraźny stop. Kufa: szeroka i dobrze wypełniona pod oczami, średniej długości, głęboka i mocna, stopniowo zwężająca się ku końcowi. Linie górne mózgoczaszki i kufy równoległe. Wargi: przylegające, suche. Policzki: umięśnione, ale niezbyt wyraźnie widoczne. Uzębienie: mocne, zdrowe, równomiernie rozstawione zęby stykają się w ciasnym zgryzie nożycowym. Ponieważ pies pogania bydło kąsaniem, mocne i zdrowe uzębienie jest cechą bardzo ważną. Żuchwa: mocna, głęboka, silnie rozwinięta. Oczy: średniej wielkości, owalne, ani nie wypukłe, ani głęboko osadzone, o czujnym i inteligentnym wyrazie. Na widok obcego nabierają wyrazu podejrzliwego i ostrzegawczego. Barwa oka ciemnobrązowa. Uszy: średniej wielkości, raczej małe, niż duże, szerokie u podstawy, grube, stojące i lekko szpiczaste, nie mogą być zaokrąglone czy nietoperzowate. Osadzone szeroko po bokach głowy, skierowane na zewnątrz, bardzo ruchliwe i nastawione, gdy pies jest zainteresowany. Małżowina gruba, wnętrze ucha dość obficie porośnięte włosem.

SZYJA:
Bardzo gruba i nadzwyczaj mocno umięśniona, średniej długości, płynnie przechodząca w łopatki, bez podgardla.

TUŁÓW:
Długość tułowia, mierzona w prostej linii od najbardziej do przodu wysuniętej krawędzi mostka do guza siedzeniowego, jest większa od wysokości w kłębie, w proporcji 10 do 9. Linia górna prosta. Grzbiet: mocny. Lędźwie: mocne, szerokie, dobrze umięśnione i związane. Zad: dość długi i opadający. Klatka piersiowa: głęboka, dobrze umięśniona, średniej szerokości. Żebra: dobrze wysklepione na całej długości klatki, ale nie beczkowate.

OGON:
Osadzony umiarkowanie nisko, jest przedłużeniem opadającej linii zadu, sięga mniej więcej do stawu skokowego. W spoczynku zwisa bardzo lekko zagięty. W ruchu lub pobudzeniu może być wzniesiony, ale w żadnym razie nie wznosi się żadną częścią powyżej swej nasady. Sierść na ogonie tworzy wyraźną szczotkę.

KOŃCZYNY:
Kończyny przednie: O kośćcu mocnym na całej długości, okrągłym na przekroju , oglądane z przodu proste i równoległe. Łopatki: Mocna, skośnie ustawiona, staw barkowy dobrze kątowany. W kłębie odległość między szczytami łopatek dość duża. Łopatki są mocno umięśnione, o mocnym kośćcu, ale przeładowane łopatki i front upośledzają sprawność ruchu, a tym samym wartość użytkową psa. Śródręcza: Sprężyste, lekko nachylone, gdy patrzeć na nie z boku. Kończyny tylne: Mocne i dobrze umięśnione. Przy oglądaniu z tyłu śródstopia są pionowe i równoległe, niezbyt blisko siebie, ale i nie za szeroko rozstawione. Uda: długie, szerokie i dobrze umięśnione. Stawy kolanowe: wyraźne. Stawy skokowe: niskie i mocne. Łapy: okrągłe, palce krótkie, mocne, dobrze wysklepione i zwarte. Opuszki grube i twarde, pazury mocne i krótkie.

CHODY:
Zdecydowane, swobodne, przestrzenne i niezmordowane. Akcja przodu w harmonii z mocną akcją tyłu. Ważna jest zdolność do nagłych i szybkich zwrotów. Prawidłowy i wydajny ruch jest cechą o największym znaczeniu, i wszelkie wady budowy, które nań wpływają, jak strome, przeładowane, źle związane łopatki, luźne łokcie, słabe śródręcza czy łapy, strome kolana, iksowaty lub beczkowaty tył, muszą być uznane za poważne wady. W kłusie łapy zbiegają się trochę w miarę zwiększania prędkości, ale w postawie pies stoi szeroko.

OKRYWA WŁOSOWA:
Sierść: Krótka, z gęstym, krótkim podszerstkiem. Włos okrywowy zwarty, prosty, twardy i przylegający, daje dobrą ochronę przed deszczem. Na spodzie tułowia dłuższy, na udach tworzy niewielkie portki. Na głowie (także wewnątrz uszu), przednich stronach kończyn i na łapach włos krótki, na szyi dłuższy i gęsty. Zarówno zbyt długi, jak zbyt krótki włos są wadliwe; odpowiednia długość na tułowiu wynosi od 2.5 do 4 cm.

Maść:  Niebieska: jednolita, przesiana lub nakrapiana, może mieć jeszcze znaczenia. Dopuszczalne znaczenia to czarne lub niebieskie łaty na głowie i podpalanie, najlepiej rozmieszczone symetrycznie. Na przednich nogach podpalanie do połowy ich wysokości, także na piersi i i spodzie żuchwy oraz kufie. Na tylnych nogach po ich wewnętrznych stronach aż po uda, na zewnętrznych poniżej stawu skokowego. Płowy podszerstek dopuszczalny, o ile nie prześwieca przez niebieski włos okrywowy. Czarne łaty na tułowiu niepożądane. - Ruda przesiana: Równomiernie rozłożona na całym ciele, podszerstek tej samej barwy, ani biały, ani kremowy, na głowie mogą występować ciemniejsze łaty, najlepiej rozmieszczone symetrycznie. Ciemniejsze rude łaty na tułowiu dopuszczalne, ale niepożądane.

WZROST:
Wysokość w kłębie dla psa 46 do 51 cm, dla suki 43 do 48 cm.

WADY:
Wszelkie odchylenia od podanego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia.

UWAGA:
Samce muszą mieć dwa, prawidłowo wykształcone jądra, całkowicie umieszczone w worku mosznowym.